Schouw watergangen

Elk jaar vanaf 1 november - en in Altena vanaf 1 december - kijken medewerkers van Waterschap Rivierenland of sloten en duikers voldoende vrij zijn van begroeiing en vuil. Dit noemen we de maaischouw. Daarnaast controleren we eens in de 15 tot 18 jaar de diepte en afmetingen van de sloten. Dit noemen we de diepteschouw. Behalve deze vaste momenten, controleren medewerkers van het waterschap het hele jaar door of de sloten in orde zijn.

Voor wie geldt het

Wie de sloot moet onderhouden, staat beschreven in de waterschapsverordening van Waterschap Rivierenland. In het kort: u moet de sloot onderhouden als uw perceel er aan grenst.

Onderhoudsplichtig zijn degenen die in de legger ingevolge de Waterschapswet zijn aangewezen tot het verrichten van gewoon of buitengewoon onderhoud aan waterstaatswerken. Bent u aangrenzend eigenaar van een schouwsloot? Dan bent u verantwoordelijk voor het gewoon en buitengewoon onderhoud. Onder aangrenzende eigenaar wordt verstaan: de kadastrale eigenaar van het perceel gelegen binnen 1 meter vanaf de grens van een waterstaatswerk. Het gewoon en buitengewoon onderhoud staat vastgelegd in de waterschapsverordening(externe link). Het gewoon onderhoud houdt in dat u de sloot, de bodem en de slootkanten vrijhoudt van overtollige begroeiing, vuil en andere materialen. Daarnaast bent u ook verantwoordelijk voor het buitengewoon onderhoud. Hieronder worden de juiste diepte en vastgestelde afmetingen van de sloot verstaan. Hierover vindt u meer informatie onder het kopje ‘Buitengewoon onderhoud (diepteschouw).

Woont u in het gebied Alblasserwaard en Vijfheerenlanden of Altena? Dan gelden voor u extra voorwaarden:

• In de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden moeten eigenaren van percelen die grenzen aan primaire wateren (of A-wateren) met gedeeld onderhoud, het talud onderhouden tot aan de bodem van de sloot.
• In de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden hebben eigenaren van percelen langs tertiaire wateren (of C-wateren) een onderhoudsverplichting. In geval van dreigende verlanding van een tertiair water dient deze te worden onderhouden.
• In het gebied Altena hebben eigenaren van percelen langs bermsloten die door het waterschap onderhouden worden, ontvangstplicht. Dit betekent dat ze het maaisel en de bagger uit deze sloten op hun perceel moeten accepteren. Als hiervoor geen plaats is op het betreffende perceel, legt het waterschap de bagger en het maaisel op de wegberm. De eigenaren van de tegenover de weg liggende gronden moeten dit binnen 30 dagen afvoeren.

Soorten watergangen

Bij het onderhoud onderscheiden we drie soorten sloten of watergangen:

• Primaire wateren (of A-watergangen). Dit zijn vaarten en weteringen met een belangrijke functie voor water aan- of afvoer, daarom onderhoudt het waterschap ze zelf (behalve de oevers van de primaire wateren met gedeeld onderhoud in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden).
• Secundaire wateren (of B-watergangen). Dit zijn sloten met een lokale functie voor water aan- en afvoer. Eigenaren van de aangrenzende grond moeten ze onderhouden.
• Tertiaire wateren (of C-watergangen). Dit zijn kleinere sloten met vooral een waterbergende functie. Deze watergangen zijn van beperkt belang voor het waterbeheer en er geldt geen onderhoudsplicht, behalve in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden.

In de "Algemene toelichting Legger wateren" staan de precieze criteria voor de indeling van de watergangen. Wilt u de status van de watergang weten? Dit kunt u nagaan in de legger van Waterschap Rivierenland. Zie hiervoor de legger.

Gewoon onderhoud (maaischouw)

De maaischouw vindt plaats in het hele gebied van Waterschap Rivierenland en start jaarlijks vanaf 1 november (Altena: 1 december).

Schouwproces

• Aankondiging: We kondigen de schouw vooraf aan via advertenties in lokale kranten, en online.
• Schouw: Als na 1 november (in Altena na 1 december) blijkt dat een sloot niet in orde is, ontvangt de eigenaar van het aangrenzende perceel een brief waarin het waterschap bestuursdwang oplegt. De eigenaar krijgt dan twee weken de tijd om het onderhoud alsnog uit te voeren.
• Herschouw: Na twee weken volgt opnieuw een controle: de herschouw. Als het onderhoud dan nog niet in orde is, wordt bestuursdwang toegepast. Het waterschap voert het onderhoud uit, op kosten van de eigenaar van het aangrenzende perceel. Zie overzicht kostenberekening WSRL.

Het diepteschouwproces verloopt iets anders als het gewone schouwproces. Hierover vindt u meer informatie onder het kopje Buitengewoon onderhoud (diepteschouw).

Wat is precies goed onderhoud?

De eigenaar moet:

• begroeiing halen uit het doorstroomprofiel (zie tekening);
• binnen het doorstroomprofiel overhangende takken van bomen weghalen;
• afval en andere materialen weghalen uit het water;
• schade aan oevers en taluds herstellen;
• zorgen dat kunstwerken, zoals duikers, dammen of stuwen goed werken.

Een sloot schoonmaken

De bodem van uw sloot kunt u schoonmaken met bijvoorbeeld een kantzeis, krooshaak, hark of haakse riek. Op de oever kunt u begroeiing maaien met een zeis, bosmaaier of trimmer en u kunt een hoge drukspuit gebruiken om duikers door te spuiten. Let wel op dat u het maaisel uit het water haalt. U kunt het onderhoud ook door een loonwerker of hovenier laten uitvoeren, bijvoorbeeld samen met uw buren. Dat is vaak voordeliger.

Sanctiemaatregel maaischouw

Waterschap Rivierenland hanteert een aanvullende maatregel: de preventieve last onder dwangsom. Deze sanctiemaatregel gebruiken we als een eigenaar meerdere jaren achtereen zijn sloot niet op tijd in orde heeft. De maatregel is bedoeld om hen extra te wijzen op de onderhoudsplicht. De sanctiemaatregel is alleen van toepassing op het gewoon onderhoud (maaischouw).

Opleggen van de sanctiemaatregel

De sanctiemaatregel leggen we alleen op aan perceeleigenaren die herhaaldelijk hun onderhoudsplicht niet nakomen. Iemand is ‘herhaaldelijk overtreder' als twee achtereenvolgende jaren niet vóór 1 november (Altena: 1 december) het onderhoud in orde is. De eigenaar ontvangt daarover een apart besluit. Als onderhoud ook een derde jaar niet in orde is, volgt een dwangsom.

Hoogte dwangsom

De hoogte van de dwangsom hangt af van het aantal percelen waarbij de eigenaar in het derde jaar het onderhoud aan de sloot niet heeft uitgevoerd.

Uitzondering op de sanctiemaatregel

Als er sprake is van een schouwovertreding, maar aan de sloot staan éénjarige gewassen, dan wordt de perceeleigenaar niet aangemerkt als 'herhaaldelijke overtreder'. De perceeleigenaar die in gebreke is, ontvangt wel een schouwbrief. Het waterschap heeft aandacht voor verschillende uitzonderingssituaties. We maken hiervoor op voorhand geen uitzondering vanwege de rechtsgelijkheid.

Buitengewoon onderhoud (diepteschouw)

Waterschap Rivierenland start de diepteschouw in het gebied op 1 maart. Voor de diepteschouw is het beheersgebied van Waterschap Rivierenland opgedeeld in kleine deelgebieden, waar eens in de 15 tot 18 jaar gecontroleerd wordt op diepte. De betrokken perceeleigenaren worden van tevoren geïnformeerd over de schouwdatum met een persoonlijke informatiebrief.

Interactieve kaart Diepteschouw

Op de interactieve kaart Diepteschouw(externe link) worden de diepteschouwgebieden weergegeven. Hier kunt u gebruik maken van de inzoom-functie om de kaarten op groter formaat in te zien. Met behulp van een vergrootglas (links boven) kunt u zoeken op adres. Wanneer u op een locatie op de kaart klikt, dan verschijnt er een pop-up scherm. Door middel van het pijltje (rechtsboven in het pop-up scherm) vindt u de betreffende informatie behorende bij de door u geselecteerde locatie. Hier vindt u de betreffende watergang, het peilgebied en het diepteschouwgebied.

Diepteschouwproces

Het diepteschouwproces verloopt in een aantal stappen:

• Aankondiging: De diepteschouw wordt van tevoren aangekondigd door middel van advertenties in lokale kranten en op de website van Waterschap Rivierenland. Daarnaast ontvangen de betrokken perceeleigenaren van tevoren een algemene informatiebrief van het waterschap.
• Schouw: Als tijdens de diepteschouw, uitgevoerd vanaf 1 maart, blijkt dat een sloot niet voldoende diep is, ontvangt de eigenaar van het aangrenzende perceel een vooraankondigingsbrief van het waterschap. De eigenaar krijgt dan circa een jaar de tijd om het onderhoud alsnog uit te voeren.
• Herschouw: Na een jaar volgt opnieuw een controle: de herschouw. Als het onderhoud dan nog niet goed genoeg uitgevoerd is, wordt bestuursdwang opgelegd. De eigenaar krijgt dan twee weken de tijd om het onderhoud alsnog uit te voeren. Na twee weken volgt nog een hercontrole. Als het onderhoud dan nog niet uitgevoerd is, wordt bestuursdwang toegepast. Dit houdt in dat het waterschap de werkzaamheden uitvoert. De kosten hiervoor komen voor rekening van de eigenaar van het aangrenzende perceel.

Vastgestelde diepten

Het waterschap bepaalt de diepte die nodig is aan de hand van het zomerpeil. Het zomerpeil is globaal in de periode van april tot november van kracht. Elk gebied heeft een eigen waterpeil dat officieel is vastgelegd in een peilbesluit. De peilbesluiten vindt u in de regelgeving van Waterschap Rivierenland "peilbesluiten".

De volgende dieptematen gelden:

*Voor alle dieptematen geldt dat niet dieper hoeft te worden gebaggerd dan de vaste bodem. Alleen bij peilaanpassingen kan het nodig zijn eenmalig dieper dan de vaste bodem te baggeren.

Een sloot op diepte brengen

Om een sloot op diepte te brengen, kunt u het beste met de andere aangrenzende eigenaar/eigenaren overleggen hoe u het gaat aanpakken. U bent namelijk samen verantwoordelijk voor de gehele sloot. U kunt de sloot op diepte brengen met een schep, hark, baggerbeugel of door het inhuren van een loonwerker of hovenier die het handmatig of machinaal met een baggerpomp of kraan uitvoert.

Wet natuurbescherming

Bij uitvoering van het onderhoud moet u zich wel houden aan de regels van de Wet natuurbescherming. Aanwezige (beschermde) flora en fauna mag u geen schade toebrengen. Als u het onderhoud zo kunt uitvoeren dat deze flora en fauna wordt gespaard is er niets aan de hand.

Voor meer informatie hierover verwijzen we u naar de website van het Ministerie van Economische Zaken (Informatie Wet natuurbescherming(externe link)).

Extra voorwaarden

Woont u in het gebied Alblasserwaard of Vijfheerenlanden? Dan gelden voor u extra voorwaarden. In samenwerking met het waterschap moeten eigenaren van aangrenzende percelen ook ‘wegsloten’ baggeren. Deze eigenaren ontvangen een persoonlijke informatiebrief van het waterschap.

Contact

Heeft u vragen? Neemt u dan contact op met het schouwteam via telefoonnummer (0344) 64 96 09 of per e-mail schouw@wsrl.nl